Yerli dizilerde özgünlük krizi, izleyicilerin artık sıklıkla dile getirdiği bir memnuniyetsizlik alanı haline geldi. Research İstanbul’un Temmuz 2025’te yayımladığı yeni araştırma, bu krizi rakamlarla da gözler önüne seriyor. Araştırmaya göre her iki kişiden biri yerli dizilerin konu açısından yeterince çeşitli olmadığını düşünüyor. Her üç kişiden biri ise televizyon ekranlarını tamamen terk etmiş durumda.
Yapımların teknik kalitesindeki artışa rağmen, içerik dünyasında yaratıcı tükenmişlik açıkça hissediliyor. Kanal farklı, hikâye aynı… Seyirci artık “izlediğini tekrar izlemekten” yorulmuş durumda.
Peki bu kriz ne kadar derin? Hangi faktörler öne çıkıyor? Gelin, detaylara birlikte bakalım.
Yerli Dizilerde Özgünlük Krizi İzleyiciyi Dijitale Yönlendiriyor
Research İstanbul’un 2 bin kişiyle yaptığı Türkiye temsili araştırmaya göre, izleyicilerin yüzde 50’si son dönemde yayınlanan dizilerin konu çeşitliliğinden şikâyetçi. Bu durum, yaratıcı senaryo eksikliğini artık geniş bir kesimin fark ettiğini gösteriyor.
Araştırmanın dikkat çeken başka bir bulgusu daha var: Her iki kişiden biri, dijital platformlardaki dizileri geleneksel televizyon yapımlarına tercih ediyor. Bu tercih sadece içerik formatıyla değil, aynı zamanda içerik kalitesiyle de ilgili. Seyirci, her hafta aynı dramatik kalıplara sıkışmış yapımlar yerine daha özgün ve kısa formatlı hikâyelere yöneliyor.
Ayrıca televizyonu tamamen terk ettiğini söyleyenlerin oranı da az değil. Katılımcıların üçte biri artık ekran başında dizi izlemek yerine farklı eğlence alternatiflerini tercih ediyor. Bu da gösteriyor ki, yerli dizilerde özgünlük krizi sadece sektörü değil, izleyici alışkanlıklarını da yeniden şekillendiriyor.
Senaryo Değil, Kopya: Kanal Farklı, Hikâye Aynı
Araştırmada “daha az yerli dizi izliyorum” diyenlere nedenleri de soruldu. Katılımcıların neredeyse yarısı, bu durumu orijinal konu eksikliğine bağlıyor. Aynı karakter tipleri, benzer dramatik döngüler, sonsuz entrikalar ve tekrar eden yüzler artık seyirci için cazibesini yitirmiş durumda.
İlginç bir diğer bulgu da şu: Her 10 kişiden sadece 3’ü, yabancı dizileri yerli yapımlardan daha fazla izlediğini belirtiyor. Bu oran düşük gibi görünse de asıl tehlike, içerik üreticilerinin hâlâ büyük çoğunluğu “yerli izliyor” diye kendini kandırması olabilir. Çünkü kalan 7 kişi ya dijitale kaymış ya da ekranı tamamen bırakmış durumda.
Yapımcılar için en çarpıcı uyarılardan biri, bu alanın artık sürdürülebilir olmaması. Dizi süreleri hâlâ ortalama 120 dakika civarında; buna rağmen içerik derinliği neredeyse yok. Seyirci aynı konunun farklı kanallarda, farklı isimlerle yeniden sunulmasından sıkılmış durumda.
Nostaljiye Dönüş: Geçmişin Dizileri Daha “Gerçek” Geliyor
Araştırmanın nostalji bölümünde çıkan sonuçlar da bugünkü krizi daha görünür kılıyor. Katılımcıların yarısı Cennet Mahallesi, yüzde 45’e yakını Kurtlar Vadisi, yüzde 40’tan fazlası ise Bizimkiler ve Avrupa Yakası gibi dizileri geçmişte en az bir sezon izlemiş.
Bu diziler, izleyicinin hâlâ hatırladığı ve bağ kurduğu yapımlar. Senaryo tekrarları yerine karakter derinliği, özgün espriler, sosyal gerçeklik ya da absürt mizahla öne çıkan bu diziler, bugünkü yapımlarla karşılaştırıldığında daha anlamlı bulunuyor.
Nostaljik içeriklerin bugün hâlâ sosyal medyada popüler olması, yerli dizilerin neden artık izlenmediğine dair güçlü bir ipucu sunuyor: İzleyici, yapmacıklığı değil sahiciliği özlüyor.
Sektör “Yeniden Yazmak” Zorunda
Yerli dizilerde özgünlük krizi, sadece izleyicinin değil sektörün de gündeminde olmalı. Artık “tutmuş senaryo” tekrarlarıyla yola devam etmek mümkün görünmüyor. Dijital platformlara kayan izleyici, farklı konular ve karakterler görmek istiyor.
Yapımcılar için bu bir uyarı olduğu kadar, fırsat da olabilir. Özgünlüğe yatırım yapan, yeni senaristleri cesaretlendiren ve formatları kısaltan projeler hem içerik kalitesini artırabilir hem de izleyiciyle yeniden güçlü bir bağ kurabilir.
Eğer sektör hâlâ her diziyi “dram ve ihanet” denklemine sıkıştırırsa, izleyici ekranı değil ama yerli diziyi kapatacak.
Benzer içerikler için tıklayın.
