Fransa X gerilimi, sosyal medya platformu X’in (eski adıyla Twitter) Fransız savcılık makamlarının taleplerine direnişiyle yeni bir boyut kazandı. Elon Musk’ın sahibi olduğu X, hakkında başlatılan ceza soruşturmasına karşı çıkarak, bu adımı “siyasi amaçlı” olarak nitelendirdi. Şirket, savcıların algoritma ve veri kullanımına ilişkin taleplerine uymayacağını açıkladı.
Ocak 2025’te başlatılan soruşturma, Fransız milletvekilleri ve kamu kurumu yöneticilerinin resmi şikâyetleriyle gündeme geldi. O tarihten bu yana soruşturma genişletilirken, şimdi platformun içerik öneri sistemleri ve kullanıcı verileri üzerine yoğunlaşıldı. X’in bu talepleri reddetmesi, Avrupa’da ifade özgürlüğü, mahremiyet ve platformların denetlenebilirliği ekseninde tartışmaları da beraberinde getirdi.
Fransız Savcılar Algoritmaları ve Veri Erişimini İstiyor
Soruşturmanın merkezinde, X’in içerik önerme algoritmalarının manipülasyona açık olup olmadığı ve yasa dışı biçimde kullanıcı verisi toplayıp toplamadığı sorusu yer alıyor. Fransız makamlar, yalnızca genel algoritma işleyişini değil, kullanıcıların gerçek zamanlı etkileşim ve paylaşım verilerini de incelemek istiyor.
Paris Savcılığı, bu konuda görevlendirdiği iki uzman isimle teknik detaylara inmeyi hedefliyor: David Chavalarias ve Maziyar Panahi. Ancak X, bu uzmanların tarafsızlığına sert biçimde itiraz ediyor. Özellikle Chavalarias’ın geçmişte yürüttüğü “Escape X” adlı kampanya, şirketten uzaklaşmayı teşvik eden bir farkındalık hareketi olarak gösteriliyor.
Şirket yetkilileri, Chavalarias ve Panahi’nin geçmişte platform aleyhine yaptıkları açıklamaların objektiflik ilkesine zarar verdiğini savunuyor. Bu nedenle soruşturmanın adil şekilde ilerleyemeyeceği ve politik yönlendirmelere açık hale geldiği öne sürülüyor.
Fransa X Gerilimi: Suç Örgütü Sınıflandırması ve Tepkiler
Fransa’daki yetkililer, soruşturma sürecinde X’i “suç örgütü” kategorisine dâhil etti. Bu oldukça sert sınıflandırma, savcılara olağanüstü yetkiler tanıyor. Gerekirse şirket çalışanlarının kişisel cihazlarına el konulması ya da iletişimlerinin izlenmesi mümkün hale geliyor. Bu adım, şirketin Avrupa’daki faaliyetleri açısından ciddi bir tehdit olarak değerlendiriliyor.
X’in resmi açıklamasında, “Fransız yasaları çarpıtılıyor ve bu süreç özel hayatın gizliliğine karşı bir tehdit oluşturuyor,” ifadeleri kullanıldı. Platform, Fransız makamlarının bu yaklaşımını ifade özgürlüğüne ve bağımsız bir basının varlığına doğrudan saldırı olarak görüyor.
Bu noktada Elon Musk’ın daha önce Telegram kurucusu Pavel Durov’un Fransa’da yaşadığı yasal sürece verdiği destek de gündeme geldi. Musk, benzer şekilde bu tutumun “ifade özgürlüğünü kısıtlayıcı” olduğunu savunmuş ve sosyal medya şirketlerinin bu tür baskılara karşı durması gerektiğini dile getirmişti.
Küresel Etkiler: Avrupa-Amerika Teknoloji Çatışması mı?
Fransa X gerilimi, yalnızca ulusal bir hukuk mücadelesi değil; aynı zamanda teknoloji devleri ile devletler arasında süregiden bir küresel güç çatışmasının da yansıması olarak okunabilir. Elon Musk her ne kadar siyasi olarak Donald Trump’tan ayrı bir çizgide dursa da, X gibi Amerikan merkezli bir şirketin Avrupa’da bu kadar ciddi biçimde hedef alınması, ABD yönetiminde de rahatsızlık yaratabilir.
Avrupa Birliği’nin son dönemde dijital denetim çabaları hız kazanırken, özellikle DSA (Dijital Hizmetler Yasası) ve DMA (Dijital Piyasalar Yasası) gibi düzenlemelerle büyük teknoloji şirketlerine yönelik yeni sınırlamalar getiriliyor. Fransa’nın X’e karşı açtığı bu soruşturma da, bu genel eğilimin bir parçası olarak görülüyor.
Ancak X, bu süreçte Avrupa’da yalnız olmadığını ima ediyor. Şirket, diğer teknoloji firmalarının da benzer müdahalelerle karşılaştığını ve bu durumun özgür internet ilkelerine zarar verebileceğini savunuyor. Bu bağlamda atılacak her adım, yalnızca X’in değil, genel olarak dijital platformların geleceğini de etkileme potansiyeline sahip.
Benzer içerikler için tıklayın.
