DSÖ ruh sağlığı raporu, dünya genelinde ruhsal rahatsızlıkların boyutunu gözler önüne serdi. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 1 milyardan fazla insan anksiyete, depresyon ve benzeri sorunlarla yaşamını sürdürüyor. Buna rağmen hükümetlerin sağlık bütçelerinde ruh sağlığına ayrılan pay son derece düşük seviyelerde. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, hükümetleri acil eyleme çağırarak “Ruh sağlığı bir ayrıcalık değil, herkes için temel bir haktır” mesajını verdi.
Bu bulgular, yalnızca bireylerin yaşam kalitesini değil, aynı zamanda küresel ekonomiyi ve toplumların sürdürülebilir gelişimini de doğrudan etkiliyor. DSÖ’nün yeni verileri, pandemi sonrası dönemde bile yatırımların artmadığını, aksine birçok ülkede durgunlaştığını ortaya koyuyor.
DSÖ Ruh Sağlığı Raporuna Göre Ruh Sağlığı Yatırımları Yetersiz
DSÖ’nün yayımladığı “Bugün Dünya Ruh Sağlığı” ve “Ruh Sağlığı Atlası 2024” raporları, önümüzdeki yıl Birleşmiş Milletler’in New York’ta düzenleyeceği üst düzey toplantıda ele alınacak.
-
Kamu sağlık bütçelerinde ruh sağlığına ayrılan pay yalnızca %2 seviyesinde.
-
Dünya genelinde ortalama 100 bin kişiye 13 ruh sağlığı uzmanı düşüyor.
-
Gelir farkları dikkat çekici: Yüksek gelirli ülkelerde kişi başına harcama 65 dolar, düşük gelirli ülkelerde yalnızca 0,04 dolar.
-
Avrupa ülkeleri kişi başına 51,7 dolar harcarken, Afrika’da bu rakam sadece 0,07 dolar.
Bu veriler, küresel ölçekteki eşitsizliklerin ne kadar derin olduğunu gözler önüne seriyor.
Hizmetlerde Bölgesel Uçurum
Rapora göre ülkelerin %75’inde devlet destekli ruh sağlığı hizmetleri mevcut olsa da bölgesel farklar büyük:
-
Telesağlık hizmetleri dünya genelinde %63 oranında sunuluyor. Avrupa’da bu oran %83 iken, Afrika’da yalnızca %26.
-
Ülkelerin %90’ı ruhsal rahatsızlığı olan bireylere sosyal destek sağlıyor.
-
Afet yönetim planlarına psikososyal destek dâhil eden ülkelerin oranı %65’e çıktı.
Bu tablo, küresel dayanışma ve yatırım ihtiyacını açıkça ortaya koyuyor.
En Yaygın Ruh Sağlığı Sorunları
DSÖ ruh sağlığı raporu, her 7 kişiden 1’inin ruhsal bir rahatsızlık yaşadığını vurguluyor.
-
Kadınlarda oran %14,8, erkeklerde %13.
-
En sık görülen sorunlar: anksiyete ve depresyon.
-
İntihar, gençler arasında önde gelen ölüm nedenlerinden biri. Küresel olarak her 100 ölümden 1’i intihardan kaynaklanıyor.
Ekonomik Bedel 1 Trilyon Doları Aşıyor
Zayıf ruh sağlığı yalnızca bireyleri değil, ekonomileri de etkiliyor.
-
Anksiyete ve depresyon nedeniyle her yıl 12 milyar iş günü kayboluyor.
-
Küresel ekonomik maliyet yılda 1 trilyon dolar seviyesinde.
-
İşgücü piyasasında devamsızlık, düşük verimlilik ve işten ayrılma oranları bu yükü artırıyor.
DSÖ’den Hükümetlere Çağrı
DSÖ, hükümetleri ve ortak kuruluşları şu alanlara yatırım yapmaya davet ediyor:
-
Ruh sağlığı için adil finansman
-
Hakları koruyacak yasal ve politik reformlar
-
Uzman sayısını artıracak sürdürülebilir insan kaynağı yatırımları
-
Toplum temelli ve kişiyi merkeze alan hizmet modelleri
Tedros Adhanom Ghebreyesus’un sözleriyle:
“Ruh sağlığına yatırım, yalnızca bireylere değil, topluluklara ve ekonomilere yapılan bir yatırımdır. Hiçbir ülke bu yatırımı görmezden gelemez.”
Benzer içerikler için tıklayın.
