Elektronik atık geri dönüşüm kampanyaları, teknolojik atıkların doğaya verdiği zararı azaltmak ve sürdürülebilir tüketimi teşvik etmek açısından kritik bir rol oynuyor. Her geçen gün artan cep telefonu, tablet, televizyon, bilgisayar gibi elektronik ürünler; kullanım ömrünü tamamladığında çevre için ciddi bir tehdit haline geliyor. Civa, kurşun, kadmiyum gibi ağır metaller içeren bu atıklar, doğaya kontrolsüz bırakıldığında toprağı, suyu ve hatta soluduğumuz havayı kirletiyor.
İngiltere’nin en büyük teknoloji perakendecisi Currys, elektronik atık sorununa dikkat çekmekle kalmayıp, vatandaşları bu konuda aktif olarak harekete geçmeye teşvik eden yaratıcı bir kampanya başlattı. “Cash for Trash” (Çöp İçin Nakit) adını taşıyan bu projede, tüketicilere eski elektronik cihazlarını Currys mağazalarına getirmeleri karşılığında en az 5 pound ödül veriliyor.
Manchester’daki Spinningfields Meydanı’na yerleştirilen etkileşimli reklam panoları, elektronik atıkları görselleştirerek kampanyaya dikkat çekiyor. Dileyen kullanıcılar bu cihazlardan birini alıp mağazaya teslim ettiğinde hem doğaya katkı sağlıyor hem de nakit ödül kazanıyor. Üstelik bu süreç sosyal medya üzerinden de görünür hale getiriliyor.
Peki Currys neden bu kampanyayı başlattı? Elektronik atık neden bu kadar önemli? Gelin kampanyanın detaylarını ve bu alandaki diğer örnekleri inceleyelim.
Cash for Trash Kampanyası Nasıl İşliyor?
Currys’in Cash for Trash kampanyası, geri dönüşümü eğlenceli ve ödüllendirici hale getiriyor. Manchester’da başlayan kampanya, kısa sürede Londra ve Leeds gibi büyük şehirlerde de uygulanmaya başlanacak. Açık hava panoları, üzerinde gerçek elektronik atıklar yer alacak şekilde tasarlanmış. Tüketiciler bu cihazlardan birini fiziksel olarak alıp, en yakın Currys mağazasına götürerek 5 pound’luk ödülü kazanabiliyor.
Ayrıca kullanıcıların ürünleri alırken kaydedilen videoları, izni olmaları durumunda TikTok, Instagram, Twitter ve Facebook gibi platformlarda da paylaşılabiliyor. Bu da kampanyanın hem görünürlüğünü artırıyor hem de geri dönüşüm konusunda farkındalık yaratıyor.
Şirket bu kampanya ile geri dönüşüm sürecine daha fazla kişiyi dâhil etmek ve teknolojik atıkların doğaya karışmasını önlemek istiyor. Aynı zamanda maddi olarak da destek sunarak ekonomik açıdan zorluk çeken bireyler için bir teşvik oluşturuyor.
Currys’in Elektronik Atık Geri Dönüşüm Vizyonu
Currys yalnızca bu kampanya ile değil, yıllardır süregelen sürdürülebilirlik politikasıyla da dikkat çekiyor. Şirket, 2007’den bu yana yaklaşık 800 bin ton elektronik atığın çöpe gitmesini engelledi.
İngiltere genelinde her yıl 65 bin ton eskimiş teknolojiyi geri dönüştüren Currys:
-
Tamir edilebilir büyük elektronik eşyaları (çamaşır makinesi, TV vb.) Reuse Network aracılığıyla ihtiyaç sahiplerine ulaştırıyor.
-
Cep telefonu, dizüstü bilgisayar gibi cihazları ise mağazalarında ücretsiz tamir ederek yeniden kullanılabilir hale getiriyor.
Yalnızca geri dönüşümle yetinmeyen marka, elektronik eşyaların ömrünü uzatmak, tamir kültürünü teşvik etmek ve bu sayede hem kullanıcı hem çevre için sürdürülebilir fayda sağlamak istiyor. Aynı zamanda artan yaşam maliyetleriyle mücadele eden müşterilerine fiyat sabitleme ve 12 ay ertelemeli ödeme gibi destekler de sunuyor.
Elektronik Atık Geri Dönüşümünün Küresel Önemi
Birleşmiş Milletler’in 2020 tarihli Küresel E-Atık İzleme Raporu’na göre, dünyada yılda kişi başına ortalama 7,3 kilogram elektronik atık üretiliyor. Bu miktar ülkeden ülkeye büyük değişiklik gösteriyor:
-
ABD: 7 milyon ton
-
Çin: 6 milyon ton
-
Japonya: 2,2 milyon ton
-
Türkiye: 503 bin ton (17. sırada)
Bu atıkların büyük kısmı doğrudan çöpe gidiyor ve civa, kurşun, kadmiyum gibi maddelerle toprağa ve yeraltı sularına karışıyor. Uzun vadede bu kimyasallar sadece çevreye değil, insan sağlığına da ciddi zarar veriyor.
Türkiye’de de elektronik atıkların geri dönüşümüne yönelik bazı örnek projeler hayata geçiyor. Örneğin Vestel ile Kiralarsın’ın iş birliği, kullanılmayan elektronik eşyaların yeniden ekonomiye kazandırılması açısından umut verici bir adım.
Sonuç: Eski Cihazlar Çöp Değil, Değer
Currys’in Cash for Trash kampanyası, tüketicilere sadece geri dönüşüm bilinci kazandırmakla kalmıyor, aynı zamanda elektronik atıkları ekonomik değere dönüştürmenin mümkün olduğunu da gösteriyor. Hem çevreye duyarlı, hem de kullanıcıya destek olmayı hedefleyen bu model; sürdürülebilir teknoloji tüketiminin geleceğine dair ilham verici bir örnek sunuyor.
Daha yaşanabilir bir çevre için eski telefonlarımızı, bozuk bilgisayarlarımızı ya da çalışmayan kulaklıklarımızı unutmayalım: Her bir parça, gezegenin yükünü hafifletmekte önemli bir rol oynuyor.
Benzer içerikler için tıklayın.
